Cách âm là gì?
Trước khi đến với nguyên lý cách âm thì chúng ta hãy tìm hiểu sơ qua về khái niệm cách âm để có cái nhìn tổng quan hơn.
Cách âm là quá trình hạn chế sự truyền tải của âm thanh hoặc rung động âm từ một nguồn đến vị trí khác trong cùng không gian hoặc khu vực gần đó. Điều này giúp giảm thiểu tiếng ồn và tiếng động xuất phát từ nguồn đó. Từ đó, môi trường xung quanh trở nên yên tĩnh và êm dịu hơn cho những người sống hoặc làm việc trong khu vực.
Âm thanh bị hạn chế quá môi trường được trang bị cách âm tốt
Ứng dụng của cách âm rất đa dạng, từ xây dựng phòng thu âm, rạp chiếu phim, nhà hát, hội trường, nhà máy sản xuất, trường học, bệnh viện đến các khu vực an ninh, khu vực cấm tiếng ồn, khu vực bảo tồn môi trường sống,...
Vật liệu cách âm là gì?
Vật liệu cách âm là thành quả của quá trình nghiên cứu nguyên lý cách âm tạo thành bao gồm: mút xốp, bông thủy tinh, kính cách âm, tấm ván ép, các tấm chắn cách âm được làm bằng kim loại,... Những vật liệu này có khả năng hấp thụ hoặc phản xạ âm thanh. Từ đó, sự truyền tải của âm thanh bị giảm đi từ bên trong hoặc ngoài khu vực cần cách âm.
Sự khác biệt giữa vật liệu cách âm và vật liệu hút âm
Vật liệu cách âm và vật liệu hút âm đều được sử dụng để kiểm soát âm thanh. Tuy nhiên, dựa trên nguyên lý cách âm chúng ta có thể nhận thấy tính chất và mục đích sử dụng của hai vật liệu này là khác nhau.
- Vật liệu cách âm được sử dụng để giảm thiểu sự truyền tải của âm thanh từ một vị trí này đến vị trí khác bằng cách hấp thụ hoặc phản xạ âm thanh. Những vật liệu này có tính chất chủ động và hoạt động bằng cách tạo ra một rào cản để giảm thiểu sự truyền tải của âm thanh.
- Vật liệu hút âm (tiêu âm) được sử dụng để giảm thiểu tiếng vọng và giảm độ phản xạ của âm thanh bằng cách hấp thụ chúng. Vật liệu hút âm có tính chất phản ứng và giúp giảm độ vang tại một khu vực nhất định. Các loại vật liệu hút âm bao gồm: mút xốp, vải chắn tiếng, các loại sợi thủy tinh,...
Nguyên lý cách âm của vật liệu tiêu âm khác so với vật liệu hút âm
Để hiểu rõ hơn sự khác nhau giữa hai loại vật liệu này, bạn có thể hình dung một phòng thu âm với các bức tường cách âm, giúp ngăn chặn âm thanh từ bên ngoài phòng xâm nhập vào phòng thu âm, và các bức tường trong phòng thu âm được trang bị vật liệu hút âm để giảm thiểu độ phản xạ của âm thanh trong phòng, tạo ra một môi trường âm thanh tốt hơn để thu âm.
Mặc dù vật liệu cách âm và vật liệu hút âm có mục đích và tính chất khác nhau, nhưng thường được sử dụng cùng nhau để tối ưu hóa hiệu quả kiểm soát âm thanh trong một khu vực nào đó.
Nguyên lý cách âm trong các công trình
Nguyên lý cách âm trong các công trình là quá trình kiểm soát, giảm thiểu sự truyền tải âm thanh qua các vật liệu và kết cấu của công trình. Từ đó, khu vực được giảm thiểu tiếng ồn, tránh gây ảnh hướng đến mọi người xung quanh.
Hiểu đơn giản thì người ta sẽ sử dụng các vật liệu cách âm để tạo ra một rào cản, ngăn chặn sự truyền tải âm thanh qua các vật liệu và kết cấu của công trình. Nguyên lý cách âm có thể được áp dụng vào các công trình như: nhà ở, tòa nhà văn phòng,... Bên cạnh đó, các kết cấu của những công trình này như: tường, trần, cửa, sàn và hệ thống ống gió đều cần được xử lý cách âm để giảm thiểu tiếng ồn.
Bạn cần áp dụng nguyên lý cách âm cho toàn bộ kết cấu công trình để mang lại hiệu quả tốt nhất
Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cách âm tốt nhất, các công trình cần phải được thiết kế phù hợp với mục đích sử dụng và tính chất của âm thanh. Ví dụ, một phòng thu âm sẽ cần sử dụng các vật liệu hút âm để giảm độ phản xạ của âm thanh, trong khi một nhà máy sẽ cần sử dụng các vật liệu cách âm chịu nhiệt để chịu được môi trường làm việc có nhiệt độ cao.
Giải pháp cách âm xử lý tiếng ồn hiệu quả
Do âm thanh lan truyền dưới dạng sóng, để đạt hiệu quả cách âm tối đa, cần phải xử lý các bề mặt tiếp giáp với không gian bên ngoài của hội trường bao gồm trần, tường 4 phía và sàn. Nguyên lý cách âm của các bề mặt này tương đối giống nhau, với sự khác biệt chủ yếu nằm ở mặt thẩm mỹ và tiếp xúc vật lý với bên ngoài.
Cách âm cho trần
Để giảm tiếng ồn di chuyển và sinh hoạt từ tầng trên xuống và âm thanh từ dưới phát ra lên trên, cần chú ý đến việc thi công kín các lớp trần để không để phát sinh khe hở (âm thanh có thể lọt qua).
Cần đặc biệt lưu ý đến việc lắp đèn hoặc các vật dụng trang trí để tránh tạo ra khe hở, nên sử dụng phương pháp thi công khoét trần một cách cẩn thận. Ngoài ra, cần xử lý kỹ các mối nối và khe hở để giúp tăng hiệu quả của quá trình cách âm.
Trần công trình cần được cách âm đúng kỹ thuật để hạn chế âm thanh truyền theo đường thẳng đứng
Cách âm cho sàn
Bên cạnh quy trình thi công cách âm, cần lưu ý đến việc di chuyển và các tác động vật lý mạnh lên bề mặt. Thường sàn gỗ được ưu tiên lựa chọn trong các trường hợp này vì tính thẩm mỹ phù hợp với hội trường. Ngoài ra, thảm cũng là một vật liệu hiệu quả về cả cách âm, tiêu âm và thẩm mỹ.
Cách âm tường, vách xung quanh
Khả năng cách âm cho không gian hội trường bên trong tăng lên khi tường được làm dày. Vật liệu được sử dụng để xây tường cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến khả năng cách âm. Các vật liệu đặc có khả năng cách âm cao, chẳng hạn như: gạch, vừa, thạch cao, gỗ,... thường được lựa chọn.
Thông thường, trên bề mặt thạch cao hoặc gỗ, chúng ta thường xử lý tạo hình rãnh, đục lỗ (có khả năng tiêu âm cao) hoặc sử dụng một lớp nhựa ốp tường có các ô chứa không khí bên trong để giúp cách âm tốt hơn.
Áp dụng nguyên lý cách âm cho tường, vách
Cách âm cho cửa thông phòng, cửa sổ
Các sản phẩm cửa cách âm được phát triển với công nghệ tiên tiến, với các lớp không gian và khí trơ bên trong cửa, giúp cách âm rất tốt (như cửa 2 lớp kính cách nhau bằng khí trơ, cửa nhiều lớp).
Bên cạnh đó, để ngăn không cho âm thanh lọt qua các khe hở của cửa, có thể sử dụng các đệm cao su, xốp, silicon để bịt kín khe hở. Để có hiệu quả cách âm tốt, đặc biệt là ở phần đệm cửa, cần xử lý kỷ và chính xác.
Bọc xốp, mút hoặc nỉ cũng là cách để tăng khả năng tiêu âm và cách âm cho cửa. Cửa là phần rất dễ bị lọt âm, vì vậy, việc xử lý kĩ các phần cửa cũng rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả cách âm cho không gian.
Một số vật liệu cách âm thường dùng trong các công trình
Các vật liệu cách âm được sản xuất theo quy trình đặc biệt để ngăn chặn sự truyền âm thanh giữa hai không gian tách biệt. Các vật liệu này có tác dụng giảm đáng kể cường độ âm thanh khi truyền từ môi trường bên ngoài vào môi trường bên trong và ngược lại.
Gỗ cách âm
Gỗ cách âm là một trong những vật liệu cách âm chất lượng hàng đầu hiện nay, đồng hành cùng các vật liệu đã được đề cập ở trên. Gỗ tiêu âm được chế tạo bằng quy trình đặc biệt với một kết cấu độc đáo bao gồm nhiều rãnh tiêu âm hoặc lỗ tiêu âm trên bề mặt.
Điều này tạo ra một diện tích tiếp xúc âm lớn, giúp hấp thụ và triệt tiêu âm thanh từ nhiều hướng. Vì vậy, vật liệu này được xem là có tính cách âm tốt nhất trong số các sản phẩm cách âm hiện nay.
Gỗ là vật liệu cách âm công trình hiệu quả, tính thẩm mỹ cao
Bông thủy tinh
Bông thủy hay còn gọi là Glasswool là một loại vật liệu được chế tạo từ sợi bông thủy tinh tổng hợp. Quá trình sản xuất chứa rất nhiều túi khí nhỏ, lấp đầy khoảng trống giữa các sợi bông thủy tinh, tạo ra khả năng cách âm tuyệt vời, giúp ngăn chặn phần lớn âm thanh khi truyền từ môi trường bên ngoài vào môi trường bên trong.
Bông khoáng
Bông khoáng, hay còn gọi là Rockwool, là một loại vật liệu được chế tạo từ quặng và đá basalt nung chảy ở nhiệt độ cao để tạo thành các sợi len bông. Sau đó, sợi bông được ép định hình thành thành các dạng ống, cuộn, tấm.
Cấu trúc sản phẩm rất chặt chẽ và chứa nhiều túi khí, có khả năng ngăn chặn tốt sự lan truyền âm thanh. Bên cạnh đó, vật liệu này có hệ số dẫn nhiệt thấp, bền bỉ theo thời gian, hiệu quả chống cháy và chịu nhiệt vượt trội lên đến 850 độ C.
Ứng dụng nguyên lý cách âm vào công trình đã trở nên phổ biến. Điều này giúp nâng cao tính riêng tư, hạn chế tiếng ồn xung quanh mang đến không gian sống và làm việc tuyệt vời hơn. Liên hệ Tiêu Âm Phúc Nhân để được tư vấn chọn mua sản phẩm phù hợp nhé!